Ads 468x60px

Labels

Thứ Hai, 24 tháng 6, 2013

Mộ ngàn năm và truyền thuyết hàng trăm người Stiêng hóa đá

Mộ gồm nhiều tảng đá nhỏ to xếp xung quanh, lấp xấp nước xanh biếc vào mùa mưa. Những lùm bằng lăng, hoa cỏ đua nhau khoe sắc, luôn rộn tiếng chim chóc hót vang. phong cảnh kỳ thú ấy đã làm si mê sao đời con người sinh ra trên mảnh đất này. Cũng bởi thế, khu mộ cổ còn có tên gọi là Bãi Tiên.

 

Khu vực Bãi Tiên với nhiều hòn đá xếp đặt theo hình thù kỳ lạ.

Ngôi mộ cổ gồm nhiều hòn đá có hình thù kỳ lạ lừng lững giữa núi rừng, thách thức cả sự hủy diệt thảm khốc của bom đạn, sự hà khắc của thời kì. Hàng ngàn năm mang trong mình nhiều huyền thoại thần bí, sao đời người Stiêng sùng kính, tôn cổ mộ là “thần hộ mệnh” của buôn làng.

Ngôi mộ cổ lừng lững giữa mưa bom bão đạn

Phải vượt hơn 100 km đường rừng mới đến được ấp 2 (xã Lộc An, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước), nơi có ngôi mộ ngàn năm tuổi. Ngôi mộ cổ gắn liền với truyền thuyết bí mật về một già làng có công phá hoang mảnh đất người Stiêng đang sinh sống. Vị già làng tên là Rlem, được bao đời người Stiêng phong là “vị thần” của buôn làng.

tục truyền, từ ngày xửa ngày xưa, lúc trời ơi còn hỗn mang, già Rlem đã đặt chân đến nơi này, phát nương làm rẫy, phá hoang vùng đất hoang vu. Già Rlem ở Sóc Bù Gio Tó (nằm phía Đông Bắc xã Lộc An), người Stiêng gọi ông là thủy tổ nghề rèn, có tấm lòng thương tình dân làng.

Truyền  lắp đặt camera quan sát  thuyết kể lại, già Rlem có thân hình cao lớn, sức mạnh phi thường, một mình có thể “dời sông lấp biển”. Trong một lần phát rừng làm nương rẫy, ông chặt phải một cây amtal (phát âm theo tiếng Stiêng là Tăm tằn -PV) là loại cây có độc.

Theo lời kể, cây thân trơn, dáng thẳng đứng, lớn hơn tất thảy các loài cây rừng, chục người ôm không xuể, có 3 nhánh lớn đâm về phía đầu làng, ngọn núi và con sông trong vùng. Cây bị chặt đổ xuống lộ ra một khoảng đất lớn để dân làng canh tác trồng trỉa. Tuy nhiên, già Rlem đã bị những mảnh vụn từ thân cây bắn ra bám đầy lên người. Cây gây ngứa khắp người, bao lăm thuốc quý trên rừng được đưa về đắp cũng không hết.

Chất độc nhiễm vào máu khiến bệnh ngày thêm nặng, già Rlem vật vã với những cơn đau dữ dội. Đúng thời kì đó lại diễn ra lễ hội "phá bàu". Trong tiềm thức người Stiêng, lễ hội này đặc biệt quan yếu, con em trong buôn làng đều phải có mặt, nhất là vị thủ lĩnh để cúng tế ngốc. Dù đang đau bệnh, già Rlem vẫn cố sức dẫn người trong buôn đi dự lễ.

Khi trở về, đến khu vực ngôi mộ hiện nay thì bệnh bùng phát, già Rlem tắt hơi. Cái chết của vị thủ lĩnh khiến dân làng khôn cùng chua xót. Hàng trăm người cùng xúm lại làm lễ táng. Giữa lúc đó, trời ơi tối sầm, lạnh giá bỗng tràn đến khiến tất thảy người, đồ vật biến thành đá.

Ngôi mộ cổ được hình thành như thế. Câu chuyện về già Rlem truyền từ đời này tắt hơi khác, trong cộng đồng người Stiêng  tổng đài điện thoại  ở Lộc An và các vùng phụ cận của Bù Đốp, Bình Long. Ngôi mộ trở nên “báu vật” của buôn làng, họ sùng kính coi ngôi mộ là “thần hộ mệnh”, không dám xâm phạm đến.

Ngôi mộ nằm trong khoảng không gian rộng, với nhiều viên đá ong kích cỡ khác nhau, tạo thành cụm với diện tích khoảng 1ha trên gò đất cao, triền đồi xoai xoải. Vòng tròn đá ong nằm trên đỉnh gò tương đối bằng phẳng, chiếm vị trí trọng tâm, khu vực phân bổ đá cao hơn bề mặt xung quanh 3,5- 4m. Theo người dân địa phương, cụm đá ong trọng tâm chính là ngôi mộ của ông Rlem.

Giữa chốn “sơn cùng thủy tận”, được tô vẽ bởi những câu chuyện linh tính, kì bí, nên ngày thường khu vực cổ mộ rất ít người hỗ tương.

Già làng Điểu Khê (SN 1936) cho biết: “Mộ cổ không biết có từ bao giờ. Từ đời ông cố, ông sơ lớn lên đã thấy. Ngôi mộ ngày trước giống hình Kim Tự Tháp, được đắp bằng những phiến đá ong rất công phu, tận tường. Trong chiến tranh, cả núi rừng Đông Nam Bộ ầm ầm tiếng súng nổ, bom đạn tàn phá dữ dội. Nhưng thật thần hiệu, khu vực mộ cổ vẫn lừng lững, không bị xâm phạm”.

Cổ mộ hay nơi thờ tự?

Trong kí ức của vị già làng, khu vực mộ cổ là một phong cảnh tự nhiên kì thú mà tạo hóa đã tặng thưởng đồng bào Stiêng. Ngày trước không gian nơi đây tuy hoang sơ nhưng đẹp tuyệt. Khoảng đất rộng hơn một ha được phủ bởi một màu xanh mướt của thảm cỏ.

Bãi đá có nhiều hòn nhỏ to xếp xung quanh, lấp xấp nước xanh biếc vào mùa mưa. Những lùm bằng lăng, hoa cỏ đua nhau khoe sắc, chim chóc từ mọi nơi tìm về chung tiếng ca, khiến cho ngôi mộ luôn tươi vui, nườm nượp. phong cảnh kì thú ấy làm rung chạnh  camera quan sát  lòng người, làm si mê sao đời con người sinh ra trên mảnh đất này. Cũng bởi thế, tên gọi Bãi Tiên xuất hiện để tụng ca vẻ đẹp nơi này.

Già làng cho rằng Bãi Tiên là nơi theo truyền thuyết có hàng trăm người hóa đá.

Người Stiêng thuở xa xưa không có miếu mạo, đình chùa để thờ tự, sùng kính khu mộ cổ nên hằng năm thường tổ chức nhiều lễ thức cộng đồng tại đây. &Ldquo;Khi quạ lên, con cháu đã xếp đặt xong mâm cơm lễ cúng ông bà. Thường già làng cho cúng một con heo to, hoặc một con trâu mộng để cả buôn làng cùng ăn.

Xong lễ thức con cháu tụ hội ăn uống, múa hát thâu đêm và sáng hôm sau tham gia lễ hội phá bàu. Đây cũng là lễ hội lớn nhất trong năm của người Stiêng được duy trì cho đến tận ngày nay”, vị già làng kể lại.

Đồng bào Stiêng vẫn coi đây là ngôi mộ tổ sư, mong muốn được quy hoạch thành di tích khảo cổ, tuy nhiên, xoay quanh vấn đề này còn nhiều quan điểm trái ngược.

Ông Trần Thanh Tùng, Giám đốc bảo tồn Bình Phước nhận xét: “Di tích Bãi Tiên là một trong những địa điểm mang thuộc tính khảo cổ học và dân tộc học. Sự xếp đặt của các khối đá tại khu vực khai quật đã chứng tỏ có bàn tay của con người xếp đặt, hay nói cách khác đó là một công trình do người dân bản địa xây dựng nên từ rất lâu đời.

ngày nay chưa thân xác định được niên đại của di tích này,  lap dat camera  nhưng việc di tích đã đi vào trong truyền thuyết của dân tộc bản địa cho thấy nó đã có từ rất lâu đời”.

Cũng theo ông Tùng, với sự xếp đặt của các khối đá như mô tả Ở phần trên cho thấy nó tuồng như là nơi để tổ chức các lễ hội truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số bản địa, chả hạn như lễ hội phá bàu, lễ cúng lúa mới…

Đồng ý kiến, tấn sĩ Bùi Chí Hoàng, Phó giám đốc trọng tâm Khảo cổ học thuộc Viện KHXH&NV tại TP.HCM, cho rằng, di tích bãi tiên ở Lộc Ninh có những nét rất riêng và lạ mà hiện vẫn chưa phát hiện di tích nào trên thế giới giống với nó để so sánh.

tấn sĩ Hoàng nhận định, với cấu trúc xếp đặt của các khối đá theo hình tròn và hình vuông cho thấy có sự liên quan khắn khít đến nét văn hóa của người Việt cổ và quan niệm về thiên nhiên, vũ trụ thời bấy giờ (trời tròn, đất vuông).

Chính vì những nét độc đáo đó, tấn sĩ Hoàng cho rằng, di tích này cần sớm được xác nhận và bảo vệ, qua đó giúp các nhà nghiên cứu khoa học khảo cổ có điều kiện nghiên cứu sâu hơn về di tích này, cũng như văn hóa của cộng đồng người Việt cổ bản địa.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Quang Toản, Giám đốc Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Phước, cho biết: “Bãi Tiên qua khảo sát đẵn là truyền thuyết, vẫn còn nhiều vấn đề cần phải nghiên cứu sâu hơn về niên đại, loại thể văn hóa... Chúng tôi chưa tiến hành khai quật nên chưa thể khẳng định đó là ngôi mộ cổ. Cũng chưa thể gọi đó là di tích hay di chỉ, vì phải có nghiên cứu chuyên sâu và phải có cơ quan có thẩm quyền xác nhận”.

Theoxa lộ luật pháp

Tags: lap dat camera | lap dat camera quan sat | camera quan sat | lap dat camera gia re camera quan sat gia re | tong dai dien thoai lap dat tong dai dien thoai

0 nhận xét:

Đăng nhận xét