Lưu giữ tinh hoa tổ sư để lại

Lê Văn Vĩnh trong ngôi nhà tranh tre cổ nhất Việt Nam - Ảnh: H.T  ham mê nhà cổ  Ở Quảng Nam, nói đến giới sưu tầm nhà cổ không ai không biết đến Lê Văn Vĩnh - Vinahouse, trụ sở đặt tại xã Điện Minh (H.Điện Bàn, Quảng Nam). Sớm tiếp cận, chịu khó mày mò, nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm từ những người thợ mộc có tay nghề cao, nên Lê Văn Vĩnh đã kịp lĩnh hội, nắm bắt gần như đầy đủ tinh hoa của nghề mộc làng Kim Bồng, Văn Hà nức danh miền Trung nhiều thế kỷ qua. Cái nghiệp là vậy, song để sở hữu hàng chục ngôi nhà bằng gỗ, tranh tre cổ nhất ở các tỉnh, thành, theo Vĩnh phụ thuộc tuốt tuột vào cơ duyên! "Khi ai đó chọn cho mình con đường sự khởi nghiệp thì bên cạnh niềm ham mê còn có một cơ duyên nào đấy. Cơ duyên ấy đã giúp mình gặp nghề mộc và như một cái nghiệp gắn chặt cả cuộc đời, tâm huyết, trí tuệ của mình dành cho cái nghề mà không phải ai cũng dễ dàng lĩnh hội này", Lê Văn Vĩnh tâm can về những năm tháng bôn ba theo học nghề. Điều quan yếu là chúng tôi muốn mang đến cho cộng đồng một không gian văn hóa đậm bản sắc Việt Đi  click here  nhiều nơi, Vĩnh nhận ra rằng, ở khắp miền Trung có rất nhiều ngôi nhà cổ có những hình thái kiến trúc độc đáo, đa dạng. Tuy nhiên, do thời tiết hà khắc, thiên tai, mưa nắng, bão giông và thời kì dài không được tu tạo, rất nhiều ngôi nhà cổ đã xuống cấp nghiêm trọng. Nhiều ngôi nhà thuộc diện độc đáo vô tiền khoáng hậu về thiết kế, nghệ thuật trỗ đang oằn mình chờ sụp đổ do gia chủ không đủ kinh phí để duy tu... Nhiều đêm trăn trở, nghĩ suy phải làm thế nào để giữ cho được những nếp nhà thượng cổ, những họa tiết, hoa văn tinh xảo ấy, cuối cùng Lê Văn Vĩnh cũng tìm ra một lối đi riêng và trở  click here  thành người sưu tầm, lưu giữ những ngôi nhà độc đáo nhất ở miền Trung. Lê Văn Vĩnh kể, để sở hữu ngôi nhà rường có 108 cột, là ngôi nhà có số cột gỗ nhiều nhất Việt Nam, được các kiến trúc sư của Đại học Nihon và Đại học Nữ Chiêu Hòa (Nhật Bản) xác định tuổi đời trên 200 năm, ngoài mê say, Vĩnh còn giữ lời hứa với gia chủ sẽ lưu giữ nguyên lành ngôi nhà trên chính mảnh đất Quảng Nam mới thuyết phục được gia chủ chuyển sở hữu cho mình. Còn với ngôi nhà tranh tre cổ nhất Việt Nam có tuổi đời trên 102 năm thì Lê Văn Vĩnh phải tới lui đúng 4 năm trời, mới thỏa giấc mơ sở hữu ngôi nhà tranh tre độc đáo nhất. Ngoài ra, trong bộ sưu tập nhà cổ hoành tráng của Lê Văn Vĩnh còn có những ngôi nhà có tuổi vài trăm năm như nhà "ba gian hai chái" của ngài hoàng thất Đạm - một vị quan ở Huế ngày xưa; hay ngôi nhà kiểu "bánh ú” đặc trưng ở Quảng Trị; nhà một gian hai chái hiên ở Quảng Bình; nhà lá mái một gian hai chái xứ Bình Định; nhà lục giác, tứ giác vùng Nam bộ; nhà ba gian hai chái dân dã vùng Bắc bộ, hay nhà kiểu cổ lầu Bắc bộ... Cũng gây ấn tượng đặc biệt với các nhà chuyên môn.  Lập  chi tiết  bảo tàng nhà cổ  Từ một cơ sở sản xuất nhỏ lẻ chỉ hơn 10 thợ và nghệ nhân chính yếu trùng tu nhà cổ, đến nay sau 14 năm hoạt động, Vinahouse đã phục chế, trùng tu trên 1.000 căn nhà gỗ truyền thống và hàng chục ngàn tác phẩm điêu khắc trên gỗ, chiếm thị phần 60 - 70% thị trường cả nước. Chưa dừng lại ở đó, Lê Văn Vĩnh còn đề ra kế hoạch chiếm lĩnh 80 - 90% thị trường trong nước và đang xây dựng trọng tâm giới thiệu sản phẩm kết hợp với trung tâm xúc tiến thương mại của Hiệp hội Làng nghề Việt Nam để đưa sản phẩm nhà gỗ nói chung, hàng thủ công mỹ nghệ nói riêng ra thị trường thế giới. "Điều quan yếu là chúng tôi chẳng những tạo ra sản phẩm đáp ứng nhu cầu cho người sử dụng mà muốn mang đến cho cộng đồng một không gian văn hóa đậm bản sắc Việt", Lê Văn Vĩnh tự tín với hướng đi của mình. Ngôi nhà tranh tre được xem cổ nhất Việt Nam - Ảnh: H.T "Chính các làng nghề mộc truyền thống là cái nôi để xây dựng nên những ngôi nhà cổ ở miền Trung qua những tác phẩm độc đáo, tinh xảo trải dài khắp vùng đất này. Bằng tấm lòng tri ân các vị tiền nhân, những người đi trước thì việc duy trì làng nghề truyền thống ở đất Quảng Nam là một việc làm mang ý nghĩa to lớn để cho các thế hệ đi sau tiếp tục phát huy hơn nữa tinh hoa tổ tiên để lại", Lê Văn Vĩnh mở đầu câu chuyện về ý tưởng lập bảo tàng nghề mộc và mở cửa khu nhà cổ độc đáo của mình cho du khách trong và ngoài nước tham quan. Nói là làm, khu nhà cổ tập hợp tại xã Điện Minh (H.Điện Bàn) nối giữa hai di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn và Hội An được đầu tư công phu. Hàng  tại đây  chục ngôi nhà cổ tọa lạc trên diện tích hơn 11.000 m 2 được quy hoạch xây dựng thành một bảo tồn nhà Việt Nam. Ngoại giả, khu mỹ nghệ Viettown nằm tại xã Điện Dương (H.Điện Bàn) có diện tích 3.851 m 2 hình thành là sự kết hợp giữa kiến trúc truyền thống và hiện đại tạo ra một không gian độc đáo, riêng biệt so với các khu phố cổ ngày nay ở Việt Nam. Đây là nơi trưng bày và giới thiệu các mặt hàng thủ công mỹ nghệ truyền thống độc đáo, tinh xảo của các nghệ nhân làng nghề Việt Nam. Bên cạnh khu mỹ nghệ Viettown, Vinahouse đã đầu tư thêm khu làng nghề truyền thống với diện tích 3.000 m 2 là nơi giao hội của các nghệ nhân hai làng nghề mộc Văn Hà và Kim Bồng nổi tiếng ở Quảng Nam. "Lưu giữ những tinh hoa của thánh sư ta để lại là hành động trình bày một sự trân trọng, hàm ân đối với những đời tổ tông đi trước đã tạo ra những sản phẩm có giá trị cả về vật chất và ý thức cho thế hệ sau. Bên cạnh đó, việc phát huy những tinh hoa này còn là hành động nhằm đưa những tinh hoa nghệ thuật kiến trúc nhà cổ bay cao, bay xa hơn nữa", Lê Văn Vĩnh lý giải. Không dừng lại ở việc trưng bày, Lê Văn Vĩnh còn hướng đến việc đào tạo một thế hệ những người thợ mộc trẻ nắm bắt, giữ giàng tinh hoa làng nghề, duyệt chính sách tương trợ, khuyến khích những người thợ lớn tuổi, có thâm niên trong nghề làm nhà cổ để những người này truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm cho những đời trẻ sau này. "Với khẩu hiệu “khơi dậy nếp nhà Việt”, chúng tôi mong muốn mọi người cùng nhau chung sức giữ giàng kiến trúc cổ cũng như một ngành nghề truyền thống vốn đã bị mai một theo thời gian", Lê Văn Vĩnh tâm tình. Chuyên mục Sáng  xem thêm  tạo vì Khát vọng Việt giới thiệu chân dung những người bạn của Trung Nguyên, bất kể tuổi tác, thành phần, trong hay ngoài nước... Họ là những con người đang sớm hôm miệt mài sáng tạo trong các lĩnh vực chuyên môn, đóng góp trí óc, tâm sức, truyền đi ngọn lửa khát vọng, tạo cảm hứng cho thanh niên VN, khơi dậy khao khát ganh đua với thế giới để cùng sáng tạo ngày mai một VN hùng mạnh và ảnh hưởng.  Hữu Trà